Otizm Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Otizm yada otizm spektrum bozukluğu (ASD – autism spectrum disorders), toplumsal beceriler, tekrarlayan davranışlar, konuşma ve sözsüz yazışma ile ilgili zorluklarla karakterize edilen fazlaca çeşitli koşulları ifade eder. Hastalık Denetim Merkezlerine gore, bugün ABD Birleşik Devletleri’ndeki (ABD) 44 çocuktan 1’ini etkilerken, Türkiye’de her 59 çocuktan 1’i otizm riskini taşıyor.

Tek bir otizm türü yoktur, bir çok genetik ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonundan etkilenen birçok alt tipe haizdir. Bir spektrum bozukluğu olduğundan, otizmi olan her insanoğlunun kendine özgü kuvvetli yönleri ve zorlukları vardır. Otistik kişilerin öğrenme, düşünme ve sorun çözme yolları, yüksek vasıflıdan ciddi şekilde zorlananlara kadar değişebilir. ASD’li bazı insanoğlu günlük yaşamlarında mühim bir desteğe gerekseme duyabilirken, ötekiler daha azca desteğe gerekseme duyabilir ve bazı durumlarda tamamen bağımsız yaşayabilir.

Gelişimini çeşitli faktörler etkileyebilir ve çoğu zaman duyusal hassasiyetler ve gastrointestinal (GI) bozukluklar, nöbetler yada uyku bozuklukları benzer biçimde tıbbi sorunların yanı sıra anksiyete, depresyon ve dikkat sorunları benzer biçimde zihinsel sıhhat sorunları birlikte rol alır.

Emareleri

Otizm emareleri çoğu zaman 2 yada 3 yaşına kadar ortaya çıkar. Bazı ilişkili gelişim gecikmeleri daha erken ortaya çıkabilir ve bir çok vakit 18 ay kadar erken teşhis edilebilir. Araştırmalar, erken müdahalenin otistik insanoğlu için yaşamın ilerleyen dönemlerinde pozitif sonuçlara yol açtığını göstermektedir.

* 2013 senesinde, Amerikan Psikiyatri Birliği, dört değişik otizm tanısını, otizm spektrum bozukluğunun (ASD) bir şemsiye tanısında birleştirdi . Otistik bozukluk, çocukluk çağı dezintegratif bozukluğu, yaygın gelişimsel bozukluk – başka türlü belirtilmemiş (PDD-NOS) ve Asperger sendromunu içeriyordu.

Yukarıdaki veriler autism speaks isminde sayfadan çeviri edilmiştir.

Şüphesi Iyi mi Adım atar?

Otistik çocuklar çoğu zaman 2 yaşından ilkin bazı düzgüsel faaliyetlerini gerçekleştirmede gecikir. Aşağıdaki durumları bebeğinizde gözlemlediyseniz doktora başvurmanızı tavsiye ederiz;

• 6 aya kadarlık dönemde yavrunuz size gülümsemeyle yada mutlu bir ifadeyle cevap vermiyorsa
• 9 aya kadar olan dönemde ses ve mimik kullanımında geriyse
• 14 aya kadar olan dönemde işaret etme yada el sallama benzer biçimde – davranışları gerçekleştiremiyorsa
• 16 aya kadar asla konuşmadı ise
• 18 aya kadar “hayal ürünü” olabilecek oyunlara katılım göstermiyorsa
• 24 aya kadar iki kelimelik cümleleri söylemiyorsa

Tedavisi Nedir?

Kati bir tedavisi olmayan Otizm spektrum bozukluğunda her insana de aynı tedavinin uygulanmayacağına dikkat çekilir. Tedavisinde amaç, semptomları azaltmak ve gelişime destek sağlamaktır. Böylelikle şahıs kendi işlerini görme kabiliyetini en üst seviyeye taşıyabilir ve becerilerini geliştirebilir. 

Tedavi seçenekleri şu şekilde olabilir;

• Davranış ve yazışma terapileri. 
• Eğitim terapileri.
• Aile terapileri.
• Öteki tedaviler. 
• İlaçlar. (Hiçbir ilaç hastalığın temel emarelerini iyileştirmede katkı sağlamaz. Fakat belirli ilaçlar semptomları denetim etmeye destek olabilir.)

Katkı Sağlayacak Alternatif Tıp Tedavileri

Kati bir tedavisi olmayan Otistik bireylerin anne babaları alternatif tıp tedavileri ile evlatlarının gelişimini desteklemek istiyor. Potansiyel olarak kimi zaman tehlikeli olabilecek olan alternatif tedaviler, otistik bireylerin davranışlarını da negatif etkileyebilir. Doktorunuza danışmadan bu alternatif tedavileri denemeyiniz.

Alternatif tedavi olarak yaratıcı terapileri deneyebilirsiniz. Sanat içerikli alanda çocuğunun gelişimini desteklemek isteyen aileler bu yöntemi seçebilir. 

Duyusal temelli terapiler ile terapistler aracılığı ile duyuları harekete geçirmek için fırçalar, sıkmalı oyuncaklar, trambolinler ve öteki malzemeleri kullanır. Araştırmalara gore söz mevzusu tedavinin herhangi bir tesiri kanıtlanmasa da, öteki tedavilerle beraber kullanıldıklarında bazı yarar verebileceği düşünülüyor. 

Kafi bir iyileştirici yöntem olduğu kanıtlanmayan bir öteki alternatif tedavi ise “masaj”. Rahatlatıcı bir yöntem olan masajın yanı sıra evcil hayvan yada at terapisi de tercih edilebilecek yöntemler içinde yer ediniyor. Sadece semptomlar üstündeki tesiri araştırılmalıdır.